İktidarın maden şirketlerinin orman ve zeytinlikleri talan etmesini kolaylaştıracak yasa teklifi bu hafta TBMM’ye geliyor. Zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açıldığı, maden ve güç projelerinde Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) kararı beklenmeden teşvik, onay, müsaade ve ruhsat süreçlerinin başlatılmasına imkan verecek yasa teklifi, bütün reaksiyonlara karşın TBMM Genel Kurulu’nda bu hafta görüşülmeye başlanacak.
‘MADENE GÖMÜLMEYECEĞİZ’
‘Süper izin’ sistemiyle iktidar kritik ve stratejik madenlerle ilgili yatırımların önünün açıldığı savunurken, TEMA, Doğal Hayatı Muhafaza Vakfı (WWF-Türkiye) ve Tabiat Derneği dahil çok sayıda etraf örgütü teklife, tabiattan çok madencileri önceliklendirdiğini savunarak karşı çıkıyor. Etraf örgütleri, teklifin, yalnızca zeytinlikleri değil ormanlar, korunan alanlar, sulak alanlar, yaban hayatı geliştirme alanları dahil kıymetli doğal alanların madene açılmasını kolaylaştırdığını söylüyor.
Teklifin 11’inci unsuruna nazaran zeytinlikler madencilik faaliyetlerine açılıyor. Maden yapılacak alanlarda zeytin ağaçları tıpkı vilayet yahut ilçede öteki bir alana taşınacak. Ayrıyeten ÇED müsaade süreçleri 4 ay ile sonlandırılıyor.
Yasada ‘ÇED sürecinde türel öngörülebilirliğin artırılması’ tabirinin geçmesi ‘Vatandaşların ÇED sürecinde hangi madene müsaade verildiğini değil, hangisine cevap verilmediğini takip etmek zorunda bırakacak’ yorumlarına sebep oluyor.
Teklifi geçen hafta TBMM önünde protesto eden vatandaşlar, “Topraktan geldik toprağa gideceğiz, madene gömülmeyeceğiz” demişti. Teklif, Genel Kurul’da kabul edilirse Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın onayına sunulacak.
Taşınan zeytin ağaçları kurudu
Zeytinliklerin taşınmasının nasıl bir etraf felaketi yaratabileceği Aydın’ın Çine ilçesinde görülmüştü. Üniversal Gazetesi’ne konuşan Çine Ömür Platformu’ndan Ahmet Uslu, 2023’te taşınan 150 zeytin ağacının yüzde 80’nin kuruduğunu söyledi. Zeytin ağaçlarının en az 50-60 yaşında olduğunu hatırlatan Uslu, “Zeytinliklerin taşınarak kurutulduğu bu alanın Zeytin Katliamı Müzesi yapılmasını istiyoruz” dedi.