Otomotiv tedarik sanayi yetkilileri, Türkiye’nin global otomotiv üretimi sıralamasında 5 basamak geriye gitme riski taşıdığını lisana getirirken, aşınan rekabet gücünden ötürü kimi yabancı firmaların Türkiye’deki tesislerini kapatma hazırlığında olduğuna işaret etti.
Ekonomim’de yer alan habere nazaran Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) 46’ncı Olağan Genel Konsey Toplantısı evvelki hafta yapılmış, Yönetim Kurulu Lideri Albert Saydam, vazifesini Yakup Birinci’ye devretmişti. TAYSAD Başkanı Yakup Birinci ve TAYSAD Eski Lideri Albert Saydam, geçen hafta İstanbul’da düzenledikleri basın toplantısında daldaki son gelişmeleri aktarırken, Türk otomotiv kesiminin önündeki risklere dikkat çekti.
Küresel iktisatta yaşanan krizler ve ticaret savaşlarının tesiriyle dünya otomotiv üretiminin 100 milyon adetlik beklentinin bilakis 92-93 milyon bandında sıkıştığını hatırlatan Birinci, Türkiye’nin toplam pazar içerisinde aldığı hissenin azalma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu lisana getirdi. Birinci, “Şu anda tahminen çok sorun yok üzere gözükse de üretim 1,8 milyon adetten 1,6 milyon adete hatta memleketler arası raporlara nazaran 2026 yılında 1,4 milyon adede kadar gerileme potansiyeli taşıyan bir düşüş trendinde” dedi. Türk otomotiv dalında tehlike çanlarının çaldığına işaret eden Birinci, iç pazardaki düşüşün bu noktada kıymetli bir etken olduğunu tabir etti.
“TÜRKİYE BİRİNCİ KEZ BİRİNCİ 10’A GİREBİLİR”
TAYSAD‘ın vizyonunda dünyada birinci 10 olma gayesi olduğunu hatırlatan Birinci, “Şu anda üretim dataları açısından baktığımızda Türkiye, 2025 yılında birinci 10’a giriyor, 1 milyon 485 bin adetle. 10’unculuk bir formda mümkün ya da oradaki rekabet 10 binler yahut birkaç binler mertebesinde gözüküyor. 2024’e baktığınızda 10 olan Tayland, 2025’te 12’nci sıraya düşüyor fakat iki basamak düşmenin tesiri 1 milyon 500 binden 1 milyon 447 bine yani yaklaşık olarak 50 bin adetlik farktan ötürü gözüküyor” diye konuştu. Beklenen sayılara ulaşılırsa Türkiye birinci kere 2025’te global otomotiv üretiminde birinci 10’a girmiş olacak.
Binici, Türkiye’nin global otomotiv üretimi sıralamasında birinci 10’da kalıcı olabilmesi için yıllık 2 milyon adetlik üretime yaklaşması gerektiğine dikkat çekti. Birinci, “Aksi takdirde burası daima bir anda 10’unculuğa bir anda 15’inciliğe gelme riski taşıyor” dedi.
Birinci, global rekabette geriye düşmemek için iç pazar satışlarının ve yeni ana sanayi yatırımlarının büyük kıymet taşıdığına vurgu yaparak, “Biz yıllardan beridir Türkiye’ye bir ana sanayi yatırımının yahut mevcutta bulunan bir ana sanayi üreticisinin yeni model yatırımının gelmesi için en çok, tahminen de tek uğraşan kurum olarak kendimizi buluyoruz. Bunun sebebi, içerideki pazar kuvvetli olduğunda tedarik sanayi bir kez elbet gelişiyor. Gelişmiş olan tedarik sanayi her vakit için hem ihracatçılıkta daha rekabetçi olma fırsatını bulur hem de içeride güçlü pazar yeni yatırımlar gelmesi için güzel bir fırsat yaratır” açıklamasını yaptı.
“İRAN TÜM AMBARGOLARA KARŞIN 1 MİLYONUN ALTINA DÜŞMÜYOR”
Birinci, İran örneğini vererek, “İran tüm ambargolara karşın 1 milyon bandının altına düşmüyor. Biz de farklı ya da müspet olarak yorumlanabilen uygun örneklerde de neyin bizler için örnek olabileceğini, nerelerden ilham alabileceğimizi kesinlikle değerlendirmeliyiz” dedi.
Türk otomotiv endüstrisinin rekabetçiliğinin önemli risk altında olduğunu lisana getiren Birinci, “Şu an için uygulanmakta olan çeşitli siyasetler ve hepimizin bir biçimde uyması gereken regülasyonlar münasebetiyle ihracatımız önemli bir gerilim altında. Bugün yeterli projeleri, yeni üretilmekte olan coğrafyamıza yakın ülkelerdeki projelerden alamadığımız hisselerin yahut rekabetçiliğimizin zorlanmasından ötürü kaybettiğimiz işlerin tesirlerini 2026-2027-2028’de göreceğiz. Lakin tedarik sanayi tahlil bulmak için de çalışıyor, var gücüyle de uğraş gösteriyor rekabetçiliğini artırmak için” formunda konuştu.
Eski Lider Albert Saydam da aşınan rekabet gücüne paralel Türkiye’de üretim yapan yabancı tedarik sanayi firmalarının tesislerini kapatmayı gündeme aldığını belirterek, “Türkiye’nin bugün geldiği noktada Türkiye’de yıllardır üretim yapan, binlerce çalışanı olan ve neredeyse dünyada konusunda monopol olan yabancı yatırımcı bile iki sene sonraki sonra Türkiye’deki varlığını idare konseyinde tartışmaya başladı merkezlerinde. Yabancı ortaklı bir şirket Türkiye’de 650 çalışanı var. Gelecek sene fabrikalarından birini kapatmayı düşünüyor” açıklamasını yaptı.
“BAZI YERLİ ŞİRKETLER KAPANMA RİSKİYLE KARŞI KARŞIYA”
Tedarik sanayi temsilcileri, aşınan rekabet nedeniyle kimi yerli firmaların kapanma riskiyle karşı karşıya olduğunu söz ederek, “Almanya’da 5 milyon araç üretiliyor otomotiv tedarik sanayi şirket sayısı 2.300. Bizim ülkemizde 1.4-1.5 milyon adet araç üretiliyor. Tedarikçi sayısı 5.600. Ne yazık ki birtakım şirketlerimiz için de müddette oluyor. Eski konfor alanı yok. Yani o manada da müddet doluyor” sözlerini kullandı.