Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü ‘sahte diploma’ soruşturması Türkiye’nin gündemine otururken, skandala ait yeni ayrıntılar ortaya çıkmaya devam ediyor. ‘Deep Web’ üzerinden geçersiz diploma satışını sürdüren dolandırıcılar, sıradan internet kullanıcılarının erişemediği ‘derin ağ’ aracılığıyla ‘e-Devlet’te görülecek’ argümanıyla diploma, ehliyet ve pasaport satışı gerçekleştirmeye devam ediyor.
Yetkili kişi ve kurumların data tabanına sızarak düzmece evraklar ürettiği ortaya çıkan çeteye yönelik soruşturmada 199 kuşkulu hakkında süreç yapılırken, birinci incelemelerin akabinde 37 kişi tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Siyaset, iş dünyası ve medya tarafından da tanınan çok sayıda ismin diplomalarına yönelik tartışmaların başlamasına neden olan skandalın akabinde milyonlarca vatandaş, düzmece diploma üretim sürecine ait ayrıntıları merak ediyor.
SATIŞLAR ‘DEEP WEB’ ÜZERİNDEN YAPILIYOR
X, Instagram ya da Facebook üzere toplumsal medya platformlarında çeşitli hesaplar bulunmasına rağmen, düzmece diploma satışlarının büyük kısmı sıradan internet kullanıcılarının erişimine kapalı olan ve arama motorları tarafından indekslenmeyen ‘derin ağ’ üzerinden yapılıyor.
Tor browserı üzerinden erişim sağlanan ‘Deep Web’ sitelerinde yasa dışı eserlerin satışı adeta tanınan e-ticaret sitelerini andıran bir sistem ile yapılmakta. Farklı satıcıların yer aldığı, kullanıcı yorumlarının bulunduğu ve eser teslimi ile ödemelerin inançlı biçimde yapılabilmesi hedefiyle ‘escrow’ sisteminin uygulandığı platformda, uydurma diploma fiyatı ise 1000 dolar olarak belirlenmiş durumda.
ÖDEMELER TAKİP EDİLEMEYEN KRİPTO PARA ÜNİTESİ İLE YAPILIYOR
Suç eseri olan eserlerin ticareti ise çoğunlukla dolandırıcılar ve yasa dışı işlerde bulunan bireyler tarafından kullanılan kripto para ünitesi ‘monero’ üzerinden yapılmakta.
Bitcoin ve Ethereum üzere tanınan kripto paraların tersine kullanıcılar ortasında yapılan monero transferleri iz bırakmıyor ve takip edilemiyor. Bu nedenle cürüm dünyasında epeyce sık kullanılan monero, hükümetlerin baskısının akabinde dünyanın en büyük kripto borsası Binance tarafından 2 Eylül 2024 tarihi prestijiyle liste dışına alınsa da, yaygın olarak kullanımını sürdürüyor.
OPERASYON SONRASI KAMPANYA YAPTILAR
Türk kullanıcılar için oluşturulan ve ‘Deep Web’ platformunda hayli tanınan hale gelen e-ticaret sitesinde satışa sunulan diploma ilanında yer verilen tabirler ise okuyanları hayrete düşürecek cinsten. Olağan kaideler altında 1500 dolar üzerinden satışa sunulan diplomalar, Türkiye’yi ayağa kaldıran operasyonun akabinde indirime gitti.
Diploma için 1000 dolarlık bir ‘monero’ bedeli belirlenirken, teslimatın ise ödemenin akabinde en geç 30 gün içinde yapılacağı vadediliyor.
Söz konusu satıcının profilinde ise daha evvel diploma satışı gerçekleştirdiği çok sayıda kullanıcının ‘memnuniyet’ yorumları bulunmakta.
Diploma satıcısı tarafından ilanın açıklama kısmında şu tabirlere yer verilmekte:
“Orijinal diploma ile rastgele bir yerde basitçe işyerinizi açın ya da devlet takımlarına yerleşin.
Türkiye’de zannedilenin bilakis diplomalarda kontroller yok denecek kadar azdır. Kimileri fark edilse dahi hiçbir şey yapılamıyor.
Üste örnekleri verilen klon diplomalar olarak tabir edilen geçersiz diplomaları birçok kişi basabilir lakin en ufak bir kontrolde patlama ihtimaliniz yüksektir.
Verdiğimiz diplomalar katiyen klon değildir. İmzasından bandrölüne kadar birebir yepyeni diplomalardır.
Üniversitelerin öğrenci bilgi sisteminde, transkriptlerde, yök veritabanında ve e-devlet sorgulamalarında çıkar.
Denetim yapılsa dahi(üniversite, YÖK ya da e-Devlet’te) tarafınız ismine hiçbir sorun yaşanmayacaktır.
Kısayoldan muvaffakiyet ve zenginlik için muhtaçlık duyduğunuz tek şey cesarettir.”
DİL SINAVI, GRİ PASAPORT VE ÇALINTI ESERLER DE SATILIYOR
Söz konusu e-ticaret platformunda ise hatanın her türlüsüne rastlamak mümkün. Geçersiz diplomanın yanı sıra onaylı satıcılar tarafından gri pasaport, ehliyet, yabancı lisan imtihan puanı ayarlama ve çok sayıda çalıntı teknolojik eserin yarı fiyatına satışı için de ilanlar bulunuyor.
