Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in, MEB müsteşarı olduğu süreçte; 14 Mart 2014 tarihinde TBMM’den çıkarılan 6528 sayılı (kamuoyunun dershanelerin kapatılması yasası olarak bildiği) yasaya eklenen bir husus ile mevzuata “Proje Uygulayan eğitim kurumu” kavramı girdi.
Köklü liselerin de ortalarında bulunduğu birçok okul, proje okulu ilan edildi. Daha sonra kimi mesleksel ve teknik liselerle imam hatip liseleri de listeye eklendi.
Bu uygulama ile proje okullarında yapılacak öğretmen ve idareci atamaları imtihansız bir formda direkt Ulusal Eğitim Bakanı’na bağlandı. Proje okul statüsü kazanan okullardan yüzlerce öğretmen ve idareci ayrılmak zorunda kaldı. Ayrıyeten taban puan kaidesi sağlanmadan nakil uygulamasına müsaade verilerek düşük puanlı öğrencilerin esaslı okullara girmesinin yolu açıldı.
Proje okulu ayrımının öncesinde, eğitim kurumlarında misyon yapan öğretmenlerin atanmalarında ve yöneticilerinin görevlendirmelerinde hizmet puanı, görevlendirme formu üzere somut kriterler temel alınıyordu. Proje okulları adımı ile bu atamalar büsbütün MEB’in insiyatifine bırakıldı.
BİNLERCE ÖĞRETMENİN YERİ BİR ANDA DEĞİŞTİRİLDİ
14 Mart 2014 tarihinden bu yana proje okullarında yaşanan atamalar sıkça ‘torpil’ savlarıyla gündeme geldi. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın gerekçesiz atamalarıyla 8 Nisan’da gerçekleşen yer değişiklikleri bir sefer daha binlerce öğretmenin mağduriyet yaşamasına neden oldu. Türkiye’nin en esaslı okullarındaki binlerce öğretmenin bir anda yeri değiştirildi.
Yüzlerce eğitim kurumunda örneği olan gerekçesiz atamalarda ‘yandaş sendika referanslı öğretmenlerin kayırıldığı’ argümanları gündeme oturdu.
90 öğretmenin misyon yaptığı İzmir Atatürk lisesinde 60’ın üzerinde öğretmenin ataması yapılmadı. Gebze’deki bir kurumda atama talep eden okul müdürü; ‘unutuldu’ yanıtıyla karşılaştı ve takımı boş kaldı.
ÖĞRENCİLER ÖĞRETMENLERİ İÇİN AKSİYONDA
Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi öğrencileri öğretmenlerinin sürgün edilmesine karşı okullarının bahçesinde aksiyona geçti.
Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi öğrencileri öğretmenleri için “karanlığa sırtımızı döndük” sloganıyla oturma aksiyonu yaptı. Kadıköy Anadolu Lisesi öğrencileri ‘Maarif susar mı sandınız?’ pankartı açtı’
Adana’nın en uygun okullarından biri olan Adana Anadolu Lisesi’nin işçi öğretmenleri, yaşadıkları mağduriyeti şu sözlerle anlattı:
“Proje okullarında 4 yılın tamamlayan öğretmenler için yer değişikliği yapılacağını söylemişlerdi. Hepimize tayin istettiler. Bizler de, okulumuzda çalışan 30 yıllık, 20 yıllık 7-8 yıllık öğretmenlerle bir arada hepimiz 4 yılımızı tamamladığımız için yazgımıza razı olup; yer değişikliği için tayin istedik.
‘EĞİTİM-BİR-SEN’Lİ YÖNETİCİLER ÇALIŞMA YÜRÜTMÜŞLER’
Okul müdür yardımcımız birebir vakitte da Çukurova ilçe Eğitim-Bir-Sen başkanı Mustafa Metin ve eski okul müdürümüz Ulusal Eğitim Bakanlığı’ndaki Eral Sevim birlikte çalışma yürütmüşler. Bu çalışmada bütün Eğitim-Bir-Sen’lilerin isimleri okulda kalmaları için bakanlığa gönderilmiş. Öbür Eğitim-İş’liler ve Türk- Eğirim- Sen’lilerin hepsini ‘tayininiz çıkmadı, bakanlık tayininizi çıkarmadı’ diyerek depo üzere bekletecekler. Bizim ne olacağımız aşikâr değil. Şu an bizi vilayet buyruğuna verseler tahminen de ilçelere gönderecekler.
‘BİZ ÇALIŞTIK, SİZİN SENDİKALAR NEREDEYDİ?’ DEDİLER
Sorun şu; madem 4 yıllıklar proje okullarından ayrılacaksa burada Adana Anadolu Lisesi’nde 30. 35. yılını çalışan öğretmen var. Neden onların tayini çıkmadı? Neden yandaş sendikaya üye olan ya da AKP’li olmaları ile bilinenlerin tayini çıkmadı? Bizim üzere işinin başında olan emeli yalnızca eğitim öğretim olan bu öğretmenlere bu haksızlık nasıl yaptı? Bunlar yaşanırken Eğitim- Bir- Senin temsilcisi ‘biz çalıştık sizin sendikalar neredeydi?’ üzere pişkin cümleler de kurdular. Yapılan bu haksızlıklara hepimiz itiraz ediyoruz.”
İstanbul’daki birçok okulda da binlerce öğretmen mağdur oldu. İstanbul’daki sayılı anadolu liselerinden birindeki öğretmen mağduriyetini şu sözlerle anlattı:
“Sene başında müdür ve müdür yardımcıları olmak üzere idari takım değişti. Bu takımlar gelir gelmez karşı karşıya geldik zira adapsız halde kitap satmak istediler. Biz de buna karşı durduk. Bu yüzden aramızdaki sürtüşme geldikleri vakit başladı.
‘HİÇBİR MÜNASEBETLERİ YOK’
Bize söylenen bu kararın hiçbir münasebeti, hiçbir desteği yok. İdari takım odasında saklanıyor zira bize sunabilecekleri, yüzümüze münasebet olarak okuyabilecekleri en ufak bir şey yok.
Türkiye’nin en uygun okullarından mezun öğretmenler hiçbir münasebet gösterilmeden bir anda açığa alındı. Artık bizden okul tercihi yapmamız isteniyor. Biz bu tercihleri yaparken “Hiçbir münasebet olmadan açığa alındığımızı” belirtecek biçimde kağıtlara şerh düştük.
Bu açığa alınma ben ve birçok meslektaşım için onur madalyasıdır. Pişman değilim, yeniden olsa yine yaparım fakat çok üzgün ve öfkeliyim.”
Milli Eğitim Bakanlığı yaşanan kaosa ilişkin şimdi hiçbir açıklama yapmazken Eğitim-İş proje okulları için yaptığı açıklamasında Ulusal Eğitim Bakanlığına şu soruları yöneltti:
Daha ne olması, ne yapması, ne çeşit muvaffakiyetleri göstermesi lazım öğretmenlerin?
“MEB’in datalarına nazaran şu an 2300 okulun adı proje okulu, proje okullarında 79 bin 286 öğretmen, 5 bin 318 yönetici vazife yapmakta, yaklaşık 500 bin öğretmen de proje okullarına atama için müracaat yapma kriterlerini taşımaktadır. Bir proje okulunda 3 takım varken, 4 kişinin başvurusu olmasına karşın her nedense hiçbir atama yapılmamıştır! Neden? Kendinize uygun kişiyi bulamadınız mı? Çarpık sisteminiz mi yeteriz kaldı? Kıdemli birçok öğretmen, doktorası olan, yüksek lisansı olan, muvaffakiyet ve üstün muvaffakiyet evrakları, maaşla ödüllendirilmesi olan, soruşturması, cezası olmayan, yıllardır tıpkı okulda misyon yapan öğretmen atanmıyor. Neden? Ne olursa atanabilir, atanması için size tam olarak ne lazım, dürüst olun, buyurun açıklayın! Daha ne olması, ne yapması, ne tıp muvaffakiyetleri göstermesi lazım öğretmenlerin? “
Eğitim ve Bilim İş görenleri Sendikası Genel Başkanı Kadem Özbay SÖZCÜ’ye yaptığı özel açıklamalarda şu sözleri kullandı:
“Şimdi bugün iki bin üç yüz okulun ismi Proje Okulu. Yani, iki bin üç yüz tane, önüne proje koydukları okul var. Ne yapıyorlar mesela? İstanbul’un en yeterli okulunu düşünün. İşte Erkek Lisesi diyor ki artık burası bu saatten sonra proje
okulu diyor.
Peki farkı ne? Örneğin ben matematik öğretmeniyim. Eee, ben oradaki okulda da çalışsam aynı
müfredatı anlatıyorum. Adı proje okulu olmayan yerde çalışsam birebir müfredatı anlatıyorum. Yani
aslında okulun proje okulu olunca farklı bir müfredatın, farklı bir işleyişin olduğu okullar da
değildi yani bunlar. Ancak ne, ne var burada? Biraz daha imkanları, etrafı ya da çocukların tercih ettiği imtihanla girebildiği işte fen liseleri üzere okulların tamamının önüne proje
okulu ismini koyarak bütün atama yetkisini bakanlığa aldılar.
Yani evvelden nasıldı? Öğretmen hizmet puanına göre tercihini yapıyordu. Hangisinin hizmet puanı yüksekse o okula gidiyordu. Ya da, imtihanla öğrenci alan okulsa, hatta daha evvelki yıllarda öğretmen de sınava giriyordu. Mesela fen lisesinde öğretmen olmak için. Şimdi artık büsbütün, bakanlığın, kriteri olmayan bir biçimde keyfi atamalarına kalmış durumda. Bir bakıyorsun ki otuz yıllık öğretmen. Doktoralı, muvaffakiyet evrakı var. Lakin bakanlık diyor ki hayır, diyor. Seni atamıyorum buraya diyor. Lakin beş yıllık, AKP’li, yandaş sendika referanslı tarikat cemaat referanslı birini atayabiliyor.
Arada natürel ki bizim arkadaşlarımız da var. Ancak o da nasıl oluyor? İşte diyelim ki Denizli’de,
biyoloji konusunda bilinen, öğrencilerin sevdiği bir öğretmen. Yılların öğretmeni. Hani bu kişiyi
elediklerinde zati o okulda da eza yaşayacaklar. Yani onun bir, muadilini bulamadıkları
için bu türlü bizim arkadaşlarımızdan da oluyor. Fakat bir kez başta yönetici takımı büsbütün,
bunların belirlediği isimler oluyor. Seksen bine yakın öğretmen var şu anda burada. Seksen bin! Beş binin üzerinde yönetimci var. Direkt bakan onayıyla atanan…
‘BİR MİLYON ÖĞRETMENİN NEREDEYSE YARISI…’
Şöyle baktığınızda da aslında artık bu okulların tabi imkanları, fiziki şartları, başkalarına nazaran daha güzel oluyor. Ya da işte imtihanla öğrenci alan okullar da ortalarında olduğu için, akademik olarak daha başarılı öğrencilerin gittiği okullar oluyor. Burayı aslında beş yüz bine yakın lisede tercihte bulunacak öğretmenimiz var bizim. Yani bir milyon öğretmenin yarısı neredeyse. Bu arkadaşlarımızın içerisinden, seksen bin kişiyi düşünün.
İki bin üç yüz okula bakanlık nasıl karar verebiliyor? Nasıl tek tek öğretmenlere bakılıyor? Bakanın kendisi mi bakıyor yani bunlara?
Ama neye nazaran ayırt ettiğini biliyoruz… Yani yerelden gelen AKP’li vilayet, ilçe liderleri, milletvekilleri, tarikat cemaatler, işte Ciyan Yumağı üzere dernekler. Oralardan kim geçiyorsa, kim referans alıyorsa büyük bir oranla bunların tesiriyle atanıyor. Ortada natürel ki kamuoyunda biraz, “ya hayır, eğitim işi de var, öbürleri de var” demek için o alanda, o bölgede bilinen, sevilen yeterli öğretmenler de, ortada koruyorlar. Zira bizim de üyelerimiz var orada. Fakat birçok arkadaşımız da sebepsiz, bu türlü, yediler. Yani oradan aldılar. Fakat asıl tahlil burada alışılmış ki, ulusal eğitimin okulları içerisinde öyle proje okulu, nitelikli okul, ayrımının ortadan kalkmasıdır. Bütün okullar, mümkün olduğu kadar en âlâ şarta getirmeli, eşitlenmelidir.
Okulların bazısına bakan ayrı atıyor, bazısına vali atıyor. Ulusal Eğitimde bu türlü bir ayrım olmaz. Herkes kıdem, kıdem yılına, hizmet puanını, bilerek ya da işte o alanda bir çalışması varsa o kriterleri bilerek oraları tercih edip atanması lazım. Yoksa her vakit bir haksızlık olacaktır yani.
Proje okullarında şöyle bir durum var. Okul müdürlerinin, direkt karar alıcı olması oralarda onların inisiyatifinin baskısının da fazla olmasına neden oldu. Münasebetiyle bilhassa, demokrat diyebileceğimiz öğretmen kitlesi buralardan mümkün olduğunca uzak durdu. Lakin durum şöyle oluştu. Hem İstanbul özelinde söyleyeyim hem de büyük metropol kent başka kentler için söyleyeyim. Ekseriyetle kendi konutlarına yakın ya da şayet bir takım bulamadıysa buralarda beşerler bir biçimde gidip çalışmaya başladılar. Lakin, gelinen noktada geçen hafta itibariyle, bu okullarda, dört yılı dolan öğretmenlerle ilgili bir anda bir karar açıklandı ki daha öncesinde karışılmayacak diye de bir açıklama yapılmıştı.
‘BİR TIRPANLAMA KELAM KONUSU’
Bir anda bir karar açıklandı ve öğretmenler alınmadıklarını öğrendiler. Tıpkı vakitte, o okullardaki öğretmenlerin de bir anda vazifelerine son verildi. Yani şu anda çok önemli manada bir kaos var proje okullarında. Bu okullarda örnek birkaç tane söyleyeyim. Avcılar Süleyman Nazif Anadolu Lisesi’nde örneğin şu anda 30’a yakın öğretmenin, misyonuna son verilmiş. Kendinize okul bulun denilmiş adeta. Sabancı Anadolu Lisesi’nde, Beşiktaş’ta 35 öğretmenin misyonuna son verilmiş. 35 öğretmen demek bütün okul takımını değiştirmiş demek manasına geliyor.
Bir tırpanlama kelam konusu. Doğal baktığımızda farklı de bir durum var. Artık bilhassa,
demokrat sendikalarda bulunan, öğretmen arkadaşların yoğun olduğu okullarda, bilhassa işte
Eğitim Sen, Eğitim-İş üzere sendikaların olduğu yerlerde bunlara yönelik bir, baskının olduğu, bu tırpanlamanın daha çok bu istikamette yapıldığı görüyoruz. Lakin farklı durumlar da var.
Örneğin Eğitim-Bir-Sen ve Türk Eğitim-Sen’in olduğu bir yerde de, bakıyorsunuz eğer
Eğitim-Bir-Sen orada hakimse, Eğitim-Sen’e, Türk Eğitim-Sen’e yönelik de bir tırpanlama da söz
konusu. Yani bu türlü bir karmaşıklık da var. Lakin genel olan şu var: Örneğin o Beşiktaş’a yerleşmişse, aile tertibi orada kurulmuşsa, çocukların orada okullara yerleştirilmişse vesaire. Şu anda bu tertibi büsbütün altüst eden ve bir kaos sürükleyen bir durum kelam konusu. Büsbütün mağduriyet yarattı.”