Derneğin toplumsal medya hesabından yapılan açıklamada, Türkiye’nin coğrafik pozisyonu ve komşu ülkelerdeki yetersiz denetim tedbirleri nedeniyle şap hastalığı açısından daima yüksek risk altında olduğu belirtildi.
Türkiye’ye 2023 yılında SAT-2, bu yıl ise SAT-1 serotiplerinin girdiğine dikkat çekilen açıklamada, bu durumun serotip çeşitliliğini ve virüsün antijenik değişim suratını artırdığı tabir edildi.
Mevcut aşılama ve biyogüvenlik tedbirlerinin, alandaki virüs çeşitliliğine karşı tek başına kâfi olmadığı aktarılan açıklamada, aşı uyumsuzluğu riskinin her geçen yıl arttığı belirtildi. Bilhassa Kurban Bayramı üzere devirlerde yaşanan hayvan hareketliliği nedeniyle, hastalığın mevsimsel salgın döngüsüne girdiği söz edilen açıklamada, hastalığın sırf kısa vadeli randıman kaybı değil, uzun vadeli fertilite, sürü yenileme, işgücü ve finansman üzere alanlarda da önemli dolaylı ziyanlara yol açtığı, 100 sağmal inek kapasiteli bir işletmede hastalık nedeniyle yaşanabilecek varsayımı kaybın 49 bin 800 dolara kadar çıkabildiği kaydedildi.
Açıklamada, hudut aşan hayvan hareketlerinin gereğince denetim edilememesinin, hastalığın farklı bölgeler ortasında süratle yayılmasına neden olduğu, serolojik izleme kapasitesinin zayıflığı ve süratli test altyapısındaki eksikliklerin ise alandaki gerçek duruma dair vaktinde ve yanlışsız bilgi edinilmesini engellediği bildirildi.
Sahada biyogüvenlik tedbirlerinin standart biçimde uygulanmamasının, hastalığın çiftlikten çiftliğe taşınmasına yer hazırladığı vurgulanan açıklamada, birtakım üreticilerin aşının tesirini artırmak için gerekli olan tekrar dozlarını yaptırmaktan kaçınmalarının ise bağışıklık seviyesini düşürerek salgının denetim altına alınmasını daha da zorlaştırdığına dikkat çekildi.
Açıklamada, şap hastalığıyla çabada reaktif sistemlerin yetersiz kaldığı belirtilerek, önleyici ve risk bazlı bir modele geçilmesi gerektiği vurgulandı. Açıklamada, bu kapsamda komşu ülkelerle koordineli, serotip uyumlu aşılama kampanyaları yapılması, dijital hayvan kimliklendirme ve hadise takibi sistemlerine geçilmesi, sistemli serotip eşleşme ve moleküler sürveyans çalışmaları yürütülmesi, SAT-3 serotipine karşı antijen stoğu ve acil aşılama planları yapılması, biyogüvenlik standartlarının yasal mecburilik haline getirilmesi ve salgın sonrası üreticilere yem, veteriner hizmeti ve finansman takviyesi sağlayacak ekonomik rehabilitasyon paketleri sağlanması önerildi.
Türkiye’nin “şap hastalığı açısından yüksek riskli ülke” statüsünden çıkabilmesi için bütüncül uğraş stratejisinin kural olduğu söz edilen açıklamada, reaktif değil önleyici yaklaşım, sınır-ötesi işbirliği, dijital takip sistemleri ve üretici takviyeleri üzere çok boyutlu uygulamaların eş vakitli olarak devreye alınmasıyla Türkiye’nin şap hastalığıyla gayrette kalıcı muvaffakiyet elde edebileceği tabir edildi.