Ukrayna-Rusya savaşı, Suriye’de rejim değişimi üzere gelişmelerle devam eden jeopolitik gerilimlere, mart ayında içeride birtakım siyasilere dair operasyonlar, nisan başında kızışan global ticaret savaşları ve en son İsrail-İran savaşının eklenmesi ile doruğa çıkan ekonomik belirsizlikler karşısında tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de inançlı liman arayışına giren yatırımcılar süratle altın tarafına yöneliyor.
Bu süreçte, yastık altı altın ölçüsündeki artışın boyutu bilinmemekle birlikte, bankalardaki altın hesaplarındaki 6,8 milyar dolarlık artış dikkati çekti. Belirsizliğin katlanarak büyüdüğü son üç ayda Türk bankalarındaki euro hesaplarında da artış görülürken, dolar hesaplarında ise bilhassa ABD’nin milletlerarası ticarette rakiplerine karşı şok gümrük vergisi oranlarını açıkladığı nisanın birinci haftasından beri gerileme yaşıyor.
ALTIN MEVDUATINA TALEP ARTTI
Merkez Bankası, bankacılık kesimindeki mevduat verilerini haftalık bazda yayımlıyor. Türkiye’deki yatırımcı tercihindeki kırılma noktası olarak 19 Mart’ta başlayan siyasi gelişmeler öncesinde, karşılaştırmada 14 Mart haftası datalarını baz almak gerekiyor.
Bu tarihten en son data haftası olan 6 Haziran’a kadar olan üç aya yakın müddette ise bankalardaki değerli maden depo hesaplarının hacmi 6 milyar 814,6 milyon liralık bir nominal artışla 53 milyar 902,9 milyon liraya çıkmış yer alıyor. Bu süreçte haftalar itibarıyla altın hesaplarının hacminin dalgalı bir seyirle üst istikametli bir grafik izlediği görülüyor. İsrail-İran ortasında cuma günü başlayan ve global planda meçhullüğü daha da artıran gerilimin tesiri ise izleyen verilerde yaşanabilecek.
14 Mart’ta 71,6 milyar dolar seviyesinde bulunan bankalardaki dolar mevduatı hesapları ise nisan ayının birinci haftasında 77 milyar dolara kadar çıktı. Fakat ABD’nin rakip ülkelere yönelik astronomik gümrük tarifeleri açıklamasıyla global planda belirsizliğin had safhaya çıktığı bu haftadan sonra kelam konusu hesaplarda çözülme başladı. Dolar mevduatı hesapları bilhassa nisanın ikinci yarısından itibaren haftalık bazda sürekle azalarak 6 Haziran prestijiyle 71,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Kelam konusu hesaplar 6 Haziran prestijiyle 4 Nisan haftasındaki seviyesinin 5,1 milyar dolar altına indi.
EURO’YA TALEP ARTTI
Dünya’dan Naki Bakır’ın haberine nazaran, belirsizlik periyodunda dolardan kaçış sinyalleri gözlemlenirken, altının yanı sıra Euro hesaplarında da artış dikkati çekti. 14 Mart’ta 54,5 milyar dolar düzeyinde bulunan Euro cinsi mevduatın hacmi özellikle nisanın birinci haftasındaki artış göstererek 58 milyar dolara yükseldi, 18 Nisan’da 60 milyar doları aştı. Mayıs sonuna kadar 60 milyar doların üzerinde seyreden kelam konusu hesaplar, 6 Haziran haftasında da 59,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Euro mevduatının hacmi 14 Mart-6 Haziran ortasında net4,9 milyar dolarlık bir nominal artış kaydetti.
ALTIN FİYATLARI UÇTU
Son aylarda giderek artan jeopolitik tansiyonlar ve ekonomik belirsizliklerden ötürü yatırımcıların inançlı liman arayışına yönelmesiyle birlikte süratle yükseliş yaşayarak 12 Haziran prestijiyle 3 bin 386,90 dolara çıkmış olan altının ons fiyatı, İsrail’in İran’a taarruz başlattığı 13 Haziran’da da günlük yüzde 1,35’lik bir artışla 3 bin 432 dolara yükseldi.
6 Mayıs’ta 3 bin 434 dolarla tarihi doruğunu gördükten sonra kısmen geri çekilme kaydeden ons altın fiyatı, böylelikle tıpkı bölgeye yerleşti. Türkiye’de gram altın fiyatı da 13 Haziran’da günlük yüzde 1,37 artışla 4 bin 342 TL’ye yükselerek tarihi doruğunu gördü.