Karın bölgesindeki yağlanmanın görünmeyen tehlikesi
50 yaş sonrasında en süratli değişen bölgelerden biri karın çevresidir. Yaşla birlikte hormonal değişiklikler, kas kütlesinin azalması ve metabolizmanın yavaşlaması, bedenin yağ depolama halini değiştirir.
Göbek etrafında biriken yağ, yalnızca dış görünüşte değil, sıhhat üzerinde de önemli riskler taşır.
Bu yağ tipine “visseral yağ” denir ve organlarınızın etrafını sararak kalp, karaciğer ve böbrek işlevlerini tehdit eder. (Kaynak: National Institutes of Health, 2024)
Visseral yağ nedir?
Cildin çabucak altındaki “subkutan yağ” ekseriyetle estetik açıdan rahatsız eder fakat sıhhat açısından daha paktır. Asıl riskli olan, organların etrafında depolanan visseral yağdır.
Bu yağ dokusu, hormonlar ve inflamatuar unsurlar salgılayarak damar sıhhatini bozar, kan şekeri istikrarını altüst eder ve metabolik sendromun merkezini oluşturur. (Kaynak: Mayo Clinic, 2025)
Yağ dağılımındaki hormonal etkiler
Menopoz ve andropoz periyodunda östrojen ve testosteron düzeylerindeki düşüş, yağın bel etrafında toplanmasını kolaylaştırır. Bu değişim, hem bayan hem erkek sıhhati için büyük bir kırılma noktasıdır. Azalan kas kütlesi de metabolizmayı yavaşlatır ve yağ yakımını zorlaştırır. (Kaynak: Endocrine Society, 2024)
Bel etrafındaki artışın anlamı
Bel etrafının her 5 santimetre artışı, kalp krizi riskini yüzde 10, inme riskini ise yüzde 8 oranında artırır. Olağan kiloda görünen bireylerde bile, bel etrafı kalınlaştıkça risk tablosu ağırlaşır. Bu yüzden bel ölçüsü, beden kitle endeksinden (VKİ) daha muteber bir göstergedir. (Kaynak: American Heart Association, 2025)
Basit ölçüm yöntemleri
Evde uygulayabileceğiniz pratik formüllerle bedeninizdeki yağlanmayı takip edebilirsiniz.
Bel etrafı ölçümü
Mezura ile göbek deliğinizin çabucak üzerinden ölçüm yapın. Sabah aç karnına yapılan ölçüm daha gerçek sonuç verir. (Kaynak: Centers for Disease Control and Prevention, 2025)
Bel-kalça oranı
Bel ölçünüzü kalça ölçünüze bölün. Erkeklerde 0.90, bayanlarda 0.85’in üzeri yüksek risk manasına gelir. (Kaynak: World Health Organization, 2024)
Yağ yüzdesi analizi
Eczanelerde ya da spor merkezlerinde bulunan bioimpedans aygıtlarıyla beden yağ yüzdesi ölçülebilir. Erkeklerde yüzde 25, bayanlarda yüzde 32 üzeri risk düzeyidir.
(Kaynak: Harvard Health, 2025)
Kilo değil, yağ takibi
Sadece tartıya bakmak aldatıcı olabilir. Kas kütlesi fazla olan bireylerde kilo yüksek görünürken risk düşük olabilir. Asıl dikkat edilmesi gereken parametre, bel etrafı ve visseral yağ oranıdır.
(Kaynak: Mayo Clinic, 2025)
Organ sıhhati üzerinde yıkıcı etkiler
Visseral yağ, organların etrafını sararak mekanik baskı oluşturur ve hormon istikrarını bozar. Araştırmalar, bu yağ tipinin yalnızca kalp damar hastalıklarıyla değil, tip 2 diyabet, karaciğer yağlanması ve hatta birtakım kanser çeşitleriyle ilişkili olduğunu gösteriyor.
(Kaynak: European Society of Cardiology, 2024)
Kalp ve damarlar
Damar sertliğini hızlandırır, tansiyonu yükseltir ve kalp krizi riskini artırır.
(Kaynak: Circulation Journal, 2025)
Karaciğer
Karaciğerin yağlanması, ilerleyen yıllarda siroz ve karaciğer yetmezliği riskini tetikler.
(Kaynak: Journal of Hepatology, 2024)
Pankreas
İnsülin üretimini bozarak kan şekeri istikrarını altüst eder ve diyabet riskini yükseltir.
(Kaynak: Diabetes Deva, 2025)
YARIN:
– Sağlıklı beslenmenin karın yağını nasıl erittiği
– Glisemik yük kavramı ve 50 yaş üzeri için hakikat tabak modeli
– Karın yağlanmasını azaltan üç kolay mutfak değişikliği