Sansür ve çeşitli cezalarla boğuşan basın-yayın bölümü, hem ithal kağıtla yükselen maliyetin, hem de çöken geri dönüşüm sisteminin altında eziliyor. Dövizle kağıt almak zorunda kalan gazete ve mecmualar, maliyetlerinin bir kısmını hurda kağıt satarak karşılamaya çalışıyor. Lakin fabrikaların yüzde 50’lik ithalat hududunu yok sayması, yayıncıların ellerindeki kağıdı da yok değerine satmalarına neden oldu.
Sık sık yerli ve ulusal vurgusu yapan iktidarın Ticaret Bakanlığı bu sınırın yok sayılmasına sessiz kalırken, yayıncılık dalı maliyet idaresinde zora düşüyor. Ağır ithalat nedeniyle gazete ve mecmuaların üzerinde artırım baskısı oluştuğu, bunun da halkın haber alma hakkına ek maliyet getireceği belirtildi.
ZAM BASKISI OLUŞUYOR
Sektör temsilcileri “Hurda kağıt ithalatıyla hem döviz dışarı çıkıyor hem de halk bilgiye ve habere erişimden yoksun kalıyor” ikazında bulundular.
Günlük, haftalık ya da aylık dönemlerle basılan lakin satılmayarak bayilerden dönen gazete, mecmua ve kitaplar, geri dönüşüm yoluyla ikinci bir gelir kaynağı olarak dala hayat veriyor. Lakin ithal hurda kağıdın piyasaya ağır bir biçimde girmesiyle, yayıncılar ellerindeki kağıdı kıymetinin altında satmak zorunda kalıyor. Bu da hudutlu olan gelirlerini daha da düşürüyor. Artan baskı ve lojistik masraflarıyla birlikte ziyanı büyüyen kesimde yeni artırım baskısı oluşuyor. Anayasal hak olan haber alma özgürlüğünün de ekonomik yollarla kısıtlanması manasına geliyor.
YERLİ DEPODA İTHAL PİYASADA
Yayıncıların elindeki hurda kağıt depolarda çürürken, hurda kağıt ithalatı rekor kırıyor. Türkiye’ye yalnızca 2024 yılında 1.5 milyon ton hurda kağıt ithal edildi. Bu sayı, 2025’in birinci 5 ayında 778 bin tonu buldu. Halbuki yerli yayınevlerinin depoları geri dönüşümlük kağıtla dolu bulunuyor. Lakin bu kağıdı alacak fabrika sayısı hem az hem de düşük kapasiteyle çalışıyor. Kimi geri dönüşüm fabrikaları üretimde artık gazete kağıdını hammadde olarak kullanmıyor.
SEKA kapatıldı, tertip bozuldu
Yerli kağıt fabrikası SEKA’nın kapatılmasıyla Türkiye ithal kağıda muhtaç hale geldi. Halkın bilgi ve habere erişiminin lüks haline dönüştürülmesi korku yaratıyor.