Yunanistan, 27 Nisan’da 12 mil karasuları ve Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) dediği “maksimum deniz yetki haritasını” Avrupa Komisyonu’na sunacak. Yunan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis, bunun “jeopolitik değil, teknik yükümlülük” olduğunu savunsa da harita Komisyonu’nun resmi sitesinde yayınlanınca diplomatik referans haline gelecek.
BURALAR ‘BENİM’ DİYOR
Deniz Alan Planlaması, etraf, ulaşım, güç ve balıkçılık üzere dallarda denizlerin sürdürülebilir kullanımını öngören teknik bir doküman olarak tanımlanıyor. Fakat Yunanistan bu belgeyi, MEB sonları ve 12 mil karasuları üzere tartışmalı alanlarda “maksimum iddiaları” içerecek halde hazırlıyor. Böylelikle harita, fiili bir durum yaratmasa da konum evrakı haline geliyor.
MISIR VE İTALYA’YI KATTI
6 Ağustos 2020’de Mısır’la, 9 Haziran 2020’de İtalya’yla imzalanan MEB mutabakatlarının da yeni haritada işaretleneceği belirtiliyor. 1977 tarihli Yunanistan-İtalya kıta sahanlığı mutabakatı da dokümanda tam biçimiyle yer alacak. AB mahkemeleri ise Yunanistan’ın geçmişte bu belgeyi geç sunma münasebetlerini kabul etmemişti.
BİZE YÜZDE 9 KALIYOR
Yunanistan 1936’da Lozan Antlaşması’nın tanıdığı hakla karasularını 3’ten 6 mile çıkardı. Lakin 12 mil, Ege’nin yüzde 71’ini Yunan karasuları haline getiriyor. Türkiye’ye kalan alan yüzde 9’a düşüyor, gemiler Bozcaada’dan dahi açılamaz hale geliyor. 152 ada ve adacığın silahlandırılması da bu yayılmayı tamamlayan bir öge haline geldi.
YUNANİSTAN’IN SON HAMLELERİ
1- Iniochos 2025 Tatbikatına 12 ülke çağrıldı. Türkiye yoktu.
2- Yunan kumandan Aydın ve Muğla açıklarında ada denetledi.
3- Yunanistan, İsrail ve Fransa’dan savunma füzesi satın aldı.
4- Yunan Genelkurmay Başkanı, Türkiye’yi tehdit etti.
5- Güney Kıbrıs, Türkiye’nin kıta sahanlığını da kapsayan Doğu Akdeniz’deki 5. Parsel’de petrol arama çalışmaları sürdürüyor.
İlk kriz Kardak kayalıkları: Türk komandolar adaya çıktı
1996’da Yunanistan’ın Kardak’a bayrak dikmesi iki ülkeyi savaşın eşiğine getirdi.
Türkiye’nin Yunanistan’ın teşebbüsüne ‘iyi komşuluk’ vurgusuyla cevap verdi. Halbuki 1995’te TBMM, Ege’de karasularının 12 mile çıkarılmasını “casus belli” yani “savaş sebebi” ilan etti. 1996’da Kardak krizinde savaşın eşiğine gelindi. Yunanistan’ın Ege’de aidiyeti tartışmalı Kardak kayalıklarına bayrak dikmesi üzerine Türkiye bölgeye SAT komandoları gönderdi.
Yunan helikopteri düştü, iki asker öldü. Türk ve Yunan savaş gemileri karşı karşıya geldi. NATO ve ABD ortaya girerek krizi yatıştırdı. Bu olay, 12 mil konusundaki Türkiye’nin hassasiyetinin fiili göstergesiydi. 2004’te Yunanistan, Ege’de yayımladığı resmi denizcilik haritalarında 12 mil hududunu göstermeye başladı. Türk donanmasının ikazıyla ise geri çekildi.
12 MİL OLURSA NELER OLUR?
Yunanistankarasularını 6 mil yerine 12 mile çıkarırsa:
– Ege’nin yüzde 71’i Yunan karasuyu olur
– Milletlerarası sular yüzde 19’dan yüzde 9’a düşer
– Türkiye’nin Ege’den açık denize çıkışı neredeyse kapanır.
– Bozcaada, Gökçeada dahil kıyıdan çıkan Türk gemileri Yunan müsaadesine tabi olur.
Türkiye: Hukuksal sonuç doğurmaz
Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan kıta sahanlığını 12 mile çıkarma teşebbüsüyle ilgili açıklama yaptı. Ege ve Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin deniz yetki alanlarını ihlal edildiğini belirten bakanlık, “Yunanistan’ın tek taraflı tasarruflarının ve savlarının ülkemiz açısından hiçbir türel sonuç doğurmayacağını bir defa daha vurguluyoruz” denildi. Açıklamada, “Türkiye, meselelerin milletlerarası hukuk, hakkaniyet ve yeterli komşuluk temelinde tahlili için samimi ve kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğine dair tavrını koruma etmektedir” denildi.
Ege’yi, Akdeniz’i bu türlü parsellediler
Yunanistan, Ege Denizi’nde Lozan Anlaşması’na ters olarak kara sularını 12 mile çıkaran haritanın oluşturulması için kararname çıkardı. Çevre ve Enerji Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın ‘iş birliğini’ öngören kararname dün yayınlandı. Haritanın birinci biçimi de paylaşıldı. Yunanistan’ın, Ege ve Akdeniz’i parsellere ayırılıp kendi iç denizi haline getirdiği görüldü.
Yunan yetkililer, harita için “ülkenin tüm deniz bölgelerinde insan faaliyetlerin, etrafın korunması zorunlu” dedi.
SEBEP DOĞALGAZ REZERVİ
Oysa çalışmanın altından doğalgaz ve güç kaynakları çıktı. Haritanın oluşturulmasındaki gaye, “Ülkenin güç kaynaklarının ve bilhassa potansiyel doğal gaz yataklarının ve açık deniz rüzgar parklarının işletilmesi” olarak nitelendi. “Haritada, Yunanistan kıyılarına bitişik yahut karşılıklı kıyıları olan komşu devletlerle sonlandırma muahedeleri imzalanana kadar, Yunanistan kıta sahanlığının dış sonunu belirleyen orta sınır gösterilmektedir” denildi.